Етістік Формуласы: Салт, Сабақты, Дара, Күрделі, Негізгі, ТуындыOnline version Етістіктің формулаларын түсіну және қолдану. by botaqan 1 Етістік Формуласы Етістік формуласы – қазақ тіліндегі етістіктердің түрленуін және олардың грамматикалық категорияларын зерттейтін маңызды тақырып. 2 Салт/Сабақты Етістіктер Салт етістіктер – әрекеттің тікелей орындалуын білдіреді. Мысалы:оқы (салт)Сабақты етістіктер – әрекеттің объектісі бар. Мысалы:оқыт (сабақты) 3 Дара/Күрделі Етістіктер Дара етістіктер – бір ғана етістік негізінен тұрады. Мысалы:жүгір (дара)Күрделі етістіктер – бірнеше компоненттен тұрады. Мысалы:жүгіріп келді (күрделі) 4 Негізгі/Туынды Етістіктер Негізгі етістіктер – өздігінен қолданылатын етістіктер. Мысалы:жаз (негізгі)Туынды етістіктер – басқа сөздерден туындаған етістіктер. Мысалы:жаздыр (туынды) 5 Етістік Формуласының Мысалдары Етістік формуласының әртүрлі түрлерін қолдану:Салт: жазуСабақты: жаздыруДара: жүгіруКүрделі: жүгіруді бастау 6 Етістік Формуласының Қолданылуы Етістік формулаларын дұрыс қолдану:Салт етістіктер – әрекетті тікелей білдіреді.Сабақты етістіктер – әрекеттің объектісімен байланысты.Дара етістіктер – қарапайым әрекеттерді білдіреді.Күрделі етістіктер – күрделі әрекеттерді білдіреді. 7 Етістік Формуласының Түсінігі Етістік формуласының әр түрі:Салт – тікелей әрекет.Сабақты – объекті бар әрекет.Дара – бір етістік.Күрделі – бірнеше етістік.Негізгі – өздігінен қолданылатын.Туынды – басқа сөздерден туындаған. 8 Етістік Формуласының Грамматикалық Рөлі Етістік формулаларының грамматикалық рөлі:Тілдің құрылымын анықтайды.Сөйлемнің мағынасын айқындайды.Әрекеттерді сипаттайды. 9 Етістік Формуласының Оқыту Процесінде Рөлі Етістік формулаларын оқыту:Тіл үйренушілер үшін маңызды.Грамматикалық білімді тереңдетеді.Сөйлеу дағдыларын дамытады. 10 Қорытынды Етістік формулалары – қазақ тілінің маңызды бөлігі. Оларды дұрыс қолдану тілдің байлығын арттырады.